Tarih: 10.11.2014

I-KAPSAM VE USUL

Bilindiği üzere, 6322 sayılı Kanun’un 36. maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “Diğer İndirimleri” düzenleyen 10. maddesine aşağıdaki madde ilave edilmiştir.

“ğ) Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye'de verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma, çağrı merkezi ve veri saklama hizmeti alanlarında faaliyette bulunan hizmet işletmeleri ile ilgili bakanlığın izni ve denetimine tabi olarak eğitim ve sağlık alanında faaliyet gösteren ve Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişilere hizmet veren işletmelerin münhasıran bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazancın %50'si.

Bu indirimden yararlanılabilmesi için fatura veya benzeri belgenin yurt dışındaki müşteri adına düzenlenmesi şarttır.”

Ayrıca söz konusu uygulamaya ilişkin Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 7 no.lu Genel Tebliğ Taslağı’nda ise aşağıdaki açıklamalara yer verilmiştir.

“10.5.2.5. İlgili bakanlığın izni ve denetimine tabi olarak Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilere verilen eğitim ve sağlık hizmetlerinin yararlanıcısının yurt dışında olması

Bu hizmetler, fiziki olarak Türkiye’de verilmekle birlikte yararlanıcısının yurt dışı yerleşikler olması şarttır.

10.5.3. Türkiye’den yurtdışı mukimi kişi ve/veya kurumlara verilen hizmetlerden elde edilen kazancın tespiti, kayıtlarda izlenmesi ve beyanı

10.5.3.1. İndirim tutarının tespiti

Kazancı indirim kapsamında kabul edilen faaliyetlerden elde edilen hasılattan bu faaliyetler nedeniyle yüklenilen gider ve maliyet unsurlarının düşülmesi sonucu bulunacak kazancın % 50’si, kurumlar vergisi beyannamesinin “Kazancın Bulunması Halinde İndirilecek İstisna ve İndirimler” bölümünde gösterilmek suretiyle indirim konusu yapılabilecektir. Diğer indirim ve istisnalar ile geçmiş yıl zararları nedeniyle indirim konusu yapılamayan tutar izleyen dönemlere devredilemeyecektir. Faaliyet sonucunun zararlı olması halinde ise indirim söz konusu olmayacaktır.

Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilere verilen eğitim ve sağlık faaliyetlerinin zararla sonuçlanması halinde, bu zararların %50’sinin diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlardan indirilmesi de mümkün değildir.

10.5.3.2. Kazançların kayıtlarda izlenmesi

Mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma, çağrı merkezi ve veri saklama hizmetlerinin başkaca faaliyetler olmaksızın münhasıran verilmesi gerektiğinden, bu hizmetlerin verilmesinden elde edilen kazancın tespitine ilişkin kayıtların tutulmasında özellikli bir durum yoktur.

Eğitim ve sağlık hizmetlerinde ise indirim kapsamında kabul edilen faaliyetlerden elde edilen kazancın, kurumlar vergisi matrahının tespiti açısından, hasılat, maliyet ve gider unsurlarının; ayrı ayrı izlenmesi, diğer faaliyetlerle ilişkilendirilmemesi ve kayıtların da bu ayrımı sağlayacak şekilde tutulması gerekmektedir.

İndirim kapsamında kabul edilen faaliyetler ile bu kapsama girmeyen işlerin birlikte yapılması halinde müşterek genel giderler, bu faaliyetler ile ilgili olarak cari yılda oluşan hasılatın toplam hasılata oranı esas alınarak dağıtılacaktır.

İndirim kapsamında kabul edilen faaliyetler ile bu kapsamda değerlendirilmeyen faaliyetlerde müştereken kullanılan tesisat, makine ve ulaştırma vasıtalarının amortismanlarının ise bunların her bir işte kullanıldıkları gün sayısına göre dağıtımının yapılması gerekmektedir.

Hangi işte ne kadar süreyle kullanıldığı tespit edilemeyen sabit kıymetlere ilişkin amortismanlar, müşterek genel giderlerle birlikte dağıtıma tabi tutulacaktır.

10.5.3.3. İlgili bakanlığın izni ve denetimine tabi olarak Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilere verilen eğitim ve sağlık hizmetlerine ilişkin bildirim ve belgeler

Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden, Milli Eğitim Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığının izni ve denetimine tabi olarak eğitim veya sağlık alanında faaliyet gösteren ve yurt dışı yerleşik kişilere verdikleri hizmetlerden elde ettikleri kazançlarının %50’sini indirim konusu yapan işletmelerin, hizmet verilen yurt dışı yerleşik gerçek kişilere ilişkin ad-soyad ya da unvan, hangi ülkenin uyruğunda olduğu, pasaport numarası, düzenlenen faturanın tarih ve sayısı, verilen hizmetin niteliği ve hizmet bedeli gibi bilgileri içeren bir formun, her bir geçici vergi beyannamesi ile birlikte verilmesi uygun görülmüştür. İlgili geçici vergi beyannamesinin verilme süresinde verilen forma dahil edilememiş olanların bir sonraki geçici vergi beyannamesi ile birlikte verilecek formla bildirilmesi mümkündür.

Bunun yanı sıra sağlık alanında faaliyet gösteren işletmelere Sağlık Bakanlığınca verilen akreditasyon belgesinin, eğitim alanında faaliyet gösteren işletmelerin de Milli Eğitim Bakanlığınca verilen izin belgesi veya ruhsatın bir örneğinin de yıllık kurumlar vergisi beyanname verme süresi içerisinde bağlı bulunan vergi dairesine verilmesi gerekmektedir.

10.5.3.4. Esas faaliyet konusu dışındaki gelirler

İlgili şirketlerin esas faaliyet konusu dışındaki işlemlerinden elde ettikleri gelirleri ile olağandışı gelirlerinin indirim kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir. Dolayısıyla, nakitlerin değerlendirilmesi sonucu oluşan faiz gelirleri, kasadaki dövizlerin değerlemesinden kaynaklanan kur farkları ve iktisadi kıymetlerin elden çıkarılmasından doğan gelirler istisna kapsamında değerlendirilmeyecektir.”

II-SONUÇ

Söz konusu istisna, yukarıda yapılan açıklamalar neticesinde aşağıda belirtilen usulde yapılması uygun olacaktır.

• Sağlık Bakanlığı’ndan akreditasyon belgesi temin edilmeli.
• Yurtdışı mukimi olan gerçek kişilere hizmet verilmesi halinde, bu kişilere ait pasaportların birer kopyası muhafaza edilmeli.
• Yurtdışı mukimi olan gerçek kişilerin, ad-soyad ya da unvan, hangi ülkenin uyruğunda olduğu, pasaport numarası ve düzenlenen faturanın tarih ve sayısını bilgilerini içerir evrakı bağlı bulunan vergi dairesine geçici vergi beyannamesi ile bildirilmeli.
• Söz konusu istisna “Kazancın Bulunması Halinde Uygulanacak İstisna ve İndirim” niteliğinde olması nedeniyle, tebliğde belirlenen usulde hesaplanan istisna kazanç sadece ticari kazancın bulunması halinde indirilecektir.
• İstisna kapsamındaki faaliyetin zarar ile sonuçlanması halinde, bu zararın istisnaya isabet eden %50’lik kısmı mali kar/zararın tespitinde gider olarak kabul edilmeyecektir.
• Söz konusu istisnaya konu kazancın tespitinde amortisman giderleri dahil ortak giderlerden hasılat oranlaması ile pay verilecek olup, söz konusu istisnanın uygulamasında kazancın doğru tespit edilebilmesine imkan verecek şekilde hasılat ve maliyetlerin ayrı hesaplarda takip edilmesi gerekmektedir.
• Söz konusu faaliyet sonucu oluşan dövizli alacaklar ve tahsil edilen dövizlerin değerlenmesi sonucu hesaplanacak kur farkı gelir ve giderleri ile bu tutarların işletilmesi sonucu elde edilecek faiz gelirleri istisna kazancın tespitinde dikkate alınmayacaktır.